مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری آذربایجان غربی: کلنیک حقوق شهروندی با محوریت حقوق کودک، زنان و آسیب دیدگان اجتماعی در استان راه اندازی می‌شوند.

به گزارش پایگاه خبری نگاه ( نگاه روز)، يک روانشناس کودک گفت: آموزش‌هاي بيش از حد به کودکان باعث نابودي کودکان مي‌شود و در حال حاضر در تمام دنيا آموزش‌هاي رسمي براي کودکان زير شش سال منسوخ شده است.

مهدي بياتي گفت: کودکان نبايد تحت آموزش‌هاي رسمي و مستقيم قرار گيرند زيرا اين امر باعث فاصله گرفتن کودک از کودکي‌اش مي‌شود.

وي در اين باره تصريح کرد: کودکي که از کودکي خود فاصله بگيرد و لذت کودکي را تجربه نکند، در نوجواني و بزرگسالي به دنبال جبران عقده‌هاي انباشته شده خود در دوران کودکي گرايش مي‌يابد.

بياتي ضمن اشاره به اينکه در گذشته فضاي خانه‌ها بزرگ و امکان تحرک و بازي براي کودکان فراهم بود، گفت: در گذشته به علت بزرگ‌تر بودن فضاي خانه‌ها فعاليت کودکان خيلي به چشم نمي‌آمد در حالي که در حال حاضر به دليل آپارتماني و کوچک شدن فضاي منازل، کودکان با انجام کوچک‌ترين تحرکي مورد سرزنش قرار گرفته و برچسب بيش فعال مي‌گيرند.

اين روانشناس در اين خصوص تشريح کرد: پيش‌فعالي و hyperactive دو مقوله متفاوت است در حالي که اغلب اين دو موضوع متفاوت نزد عوام يکسان تلقي مي‌شود.

وي درخصوص تفاوت اين دو مساله گفت: hyperactive کساني هستند که بيش از همه فعاليت داشته اما قدرت تمرکز خوبي دارند در حالي که پيش‌فعال‌ها علاوه بر اينکه فعاليت بيش از حد دارند، قدرت تمرکز هم ندارند.

وي ادامه داد: بيش فعال‌ها به هيچ عنوان نمي‌توانند يک جا ثابت بمانند در حالي که در خانه مي‌توانند بازي‌هاي کامپيوتري، نقاشي و اقداماتي از اين دست داشته باشند.

وي در اين خصوص ادامه داد: اگر براي مثال کودک نمي‌تواند در مهدکودک بنشيند در حالي که در خانه اين رفتارها را ندارد به هيچ عنوان نمي‌توان گفت بيش فعال است زيرا بيش فعال‌ها بيش از 2، 3 دقيقه قادر به کنترل خود نيستند.
وي همچنين ضمن اشاره به اين موضوع که همواره در طول تاريخ افراد موفق کساني بودند که کودکي متفاوتي داشتند و اين تفاوت‌ها مبني بر بي‌ادبي، ناتواني و… نيست، اظهار کرد: در حال حاضر والدين به دليل تک فرزندي، نگراني و دغدغه‌اي بيش از حد داشته و عمدتا براي جلوگيري از آسيب کودک و تربيت صحيح آن، اقدام به کنترل بيش از حد کودک خود مي‌کنند.

وي در اين باره تصريح کرد: والدين که با کنترل بيش از حد کودک تصور مي‌کنند که کودک موفقي تربيت خواهند کرد، در حالي که کنترل بيش از حد کودک دقيقا نقطه مقابل خلاقيت و موفقيت کودک است.

وي در اين باره تصريح کرد: کودکاني که کارهاي تکراري انجام مي‌دهند و دائما در حال تکرار فعاليت‌هاي يکسان و مشابه هستند خلاقيت کمتري داشته در حالي که به کودکان که واقعا در حال کنجکاوي هستند اگر فرصت بروز هيجانات داده شود، انسان‌ها موفقي مي‌شوند.

اين روانشناس همچنين ضمن بيان اينکه کارمندان عموما افراد خلاقي نيستند زيرا مي‌توانند از 8 صبح تا 4 بعدازظهر در محيطي ثابت کار کرده و در نهايت منتظر بازنشستگي و بيمه و.. عوامل اين چنيني باشند، گفت: انسان‌هاي موفق کساني هستند که در زندگي‌شان از فضاي ثابت و راکد فاصله مي‌گيرند.

وي در اين خصوص افزود: بايد بدانيم انسان‌هايي که فعاليت بيش از حد يا مختلف دارند بالاخص کودکان زير 6 سال نشانه اختلال يا hyperactive بودن، نيست.

وي همچنين عنوان کرد: بيش فعالي اختلال است در حالي که بسياري از کساني که ما تصور مي‌کنيم بيش فعال هستند در واقع بيش فعال نبوده و بايد بدانيم اگر اثبات شود که کودک داراي اختلال بيش فعالي است، راه‌حل آن در سن پيش از دبستان قرص‌درماني نيست، بلکه رفتاردرماني است.

وي ادامه داد: اگر با اين کودکان مدارا شود مي‌توانند در آينده موفق شوند و اگر با آنها مدارا نشود، ممکن است در آينده به انسان‌هاي وحشتناک و بزهکار تبديل شوند.

وي همچنين خاطرنشان کرد: hyperactive هم اگر شدت خيلي زيادي داشته باشد به طوري که باعث آسيب رساندن به ديگران شود اختلال است، بايد بدانيم شدت اينها با هم خيلي متفاوت است.

وي درخصوص اينکه به اشتباه به بسياري از کودکان انگ بيش فعالي زده مي‌شود، گفت: 80 درصد کساني که ما فکر مي‌کنيم بيش فعال هستند، در واقع نيستند و ما چون بي حوصله‌ايم، خسته‌ايم و اعصاب نداريم سريع برچسب بيش فعالي به کودک مي‌زنيم براي مثال قرص ريتالين مي‌دهيم و ما بايد بدانيم که بايد استرس را از کودکان بگيريم نه به آنها برچسب بزنيم و استرس بدهيم.

بياتي ضمن اشاره به اينکه بايد به کودکان فرصت تخليه هيجانات و انرژي‌ها را داد، گفت: زماني که فرد در کودکي تخليه شود حتي اگر بسيار پر تحرک باشد درزمان بزرگسالي نسبتا آرام مي‌شود اما برعکس وقتي که به فرد در کودکي اجازه تحرک داده نمي‌شود، در بزرگسالي آن را جبران مي‌کند.

وي ادامه داد: وقتي کودک در کودکي تخليه هيجاني شده باشد باعث مي‌شود در بزرگسالي آرام‌تر شود زيرا نيازهاي آن در کودکي برطرف شدن است، اما سرکوب کردن نيازهاي کودک باعث ايجاد مشکلات بسيار زياد آن در بزرگسالي مي‌شود.

بياتي همچنين به اين نکته که تمام روانشناسان معتقدند که تمام مشکلات دوره بزرگسالي ريشه در کودکي دارد، گفت: مهم‌ترين آن از لحظه متولد تا پايان شش سالگي است زيرا اين دوره سني هم مي‌تواند آسيب زننده باشد و هم کمک کننده زيرا 60 درصد از شخصيت کودک در زير شش سال و 20 درصد تا پايان دبستان و 20 درصد آن هم به سختي در بزرگسالي شکل مي‌گيرد.

وي همچنين عنوان کرد: مقابله با اختلال بيش فعالي در حوزه خانواده نيست و کار تخصصي مشاور کودک است و والدين بايد از دارو درماني بپرهيزند و در واقع بايد مشاور کودک و تشخيص خود راهکارهايي به والدين داده تا کودک بيش فعال کنترل شود.

وي همچنين تاکيد کرد: تشخيص بيش فعالي و همچنين ساير اختلالات براي سنين زير شش سال بسيار سخت بوده و قابل تشخيص نيست و نمي‌توان به گفته يک روانشناس اکتفا کرد زيرا ما نمي‌توانيم سريع به کودکان برچسب اختلال رواني بزنيم.

وي ادامه داد: اگر کودک بيش فعال در کودکي با يک مشاور کودک ارتباط بگيرد و از طريق ورزش و تغذيه و کنترل بازي در کامپيوتر و… در واقع رفتار کودک ساماندهي و رفتار درماني شود، بدون مصرف دارو مي‌توان رفتار وي را کنترل کرد.

بياتي همچنين در ارتباط با اينکه تعابير والدين از رفتارهاي کودکان عمدتا به اين شکل است که کودک دچار مشکلات عاطفي و… بوده آنان را نزد روانپزشک و روانشناس مي‌برند، گفت: اين امر باعث مي‌شود که کودک تحت دارودرماني قرار گرفته و قرص‌هاي آرامبخش مانند ريتالين مصرف کند در حالي که بايد بدانيم با اينگونه رفتارها باعث مي‌شويم کودک مثل مرغ ماشيني رشد کند.

وي در ارتباط با اين باور غلط والدين درخصوص کودکان بايد “حرف گوش کن” باشند، گفت: والدين گمان مي‌کنند کودکان بايد حرف آنان را گوش کنند در حالي که قرار نيست کودک زير شش سال حرف کسي را گوش دهد، بلکه والدين بايد از زاويه ديد کودک دنيا را ببينند و اگر بخواهيم کودک را خوب تربيت کنيم، بايد همانند کودکان و از زاويه ديد آنها ببينيم.

بچه‌های دیروز حسرت اتاقی شخصی، اسباب‌بازی جدید و شیک را می‌خوردند و به دلیل مشترک بودن وسایلشان با هم دعوا می‌کردند؛ اما بچه‌های امروز همه این امکانات را دارند اما حسرت دایی، عمو، خاله و عمه و خواهر و برداری که شریک غصه‌ها و شادی‌هایشان باشد دارند.

تک فرزندی پدیده‌ای است که امروز در جامعه رواج پیدا کرده و شعار “فرزند کمتر زندگی بهتر” امروزه به فرهنگ تبدیل شده است. به گزارش ایسنا ؛ امروزه دیگر از هر خانه‌ای چند فرزند قد و نیم قد بیرون نمی‌آید، دیگر آن صداهای دختر و پسر در سنین متفاوت به گوش نمی‌رسد.

دیگر نسل عمو، عمه، خاله و دایی رو به سوی انقراض است ، بچه‌های دیروز حسرت اتاقی شخصی، اسباب‌بازی جدید و شیک را می‌خوردند و به دلیل مشترک بودن وسایلشان با هم دعوا می‌کردند؛ اما بچه‌های امروز همه این امکانات را دارند اما حسرت دایی، عمو، خاله و عمه و خواهر و برداری که شریک غصه‌ها و شادی‌هایشان باشد دارند. نسل دیروز قانع و مستقل بودند اما نسل امروز توقعات به بلندی کوه دارند و استقلالی به کوچکی ذره‌ای خاک.

محمدعلی طالبی، مدیر مرکز مشاوره دانشگاه پیام‌نور بیرجند به  ایسنا گفت: مسائل و مشکلات اقتصادی و از بین رفتن فرهنگ قناعت بین خانواده‌ها باعث شده که خانواده‌ها نیازهای زیادی داشته باشند و به تبع آن فرزندان توقعات زیادی از خانواده‌ها دارند که این یکی از علل درون خانواده برای تک فرزندی محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: در جامعه علل گرایش به تک فرزندی دلایل گوناگونی دارد که مهم‌ترین دلیل آن شرایط اقتصادی و مشکلاتی مانند مسکن و معیشت خانواده‌ها است

مدیر مرکز مشاوره دانشگاه پیام‌نور بیرجند، افزایش هزینه‌های مسکن و ناتوانی خانواده‌ها برای تهیه منزل‌های بزرگ را از دلایل اقتصادی تک فرزندی عنوان کرد و افزود: تنوع سیستم‌های آموزشی باعث شده خانواده‌ها به استفاده از مدارس با سیستم‌های آموزشی با کیفیت و بازدهی بالا تمایل پیدا کنند که این امر باعث افزایش هزینه‌ و کاهش توان اقتصادی خانواده‌ها شده و در نهایت خانواده‌ها تصمیم به تولد یک فرزند می‌گیرند.

طالبی، نداشتن هم‌بازی در دوران کودکی و جایگزین کردن اسباب‌بازی‌ها و حیوانات به جای خواهر و بردار را از جمله مشکلات کودکان تک فرزند عنوان کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور بیرجند با اشاره به کمبودهای این کودکان، تصریح کرد: این کودکان در فرایند جامعه‌پذیری با اختلال مواجه هستند و خلاءهای عاطفی باعث بروز اشکال در زندگی آینده این کودکان می‌شود.

طالبی با اشاره به اینکه تک فرزندی در آینده پدر و مادر تاثیرگذارند، گفت: وجود یک فرزند در خانواده، پدر و مادر را از حامیانی همچون فرزندان در دوران پیری محروم می‌کند.

وی، نقش دولت در گرایش والدین به فرزندآوری را مهم عنوان کرد و افزود: دولت می‌تواند با اجرای سیاست‌های حمایتی، خانواده‌ها را به داشتن چند فرزند تشویق کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور بیرجند با اشاره به نقش رسانه‌ها در تشویق والدین در گرایش به تک فرزندی، تصریح کرد: رسانه‌ها باید از پخش فیلم‌هایی که مروج تک‌فرزندی و تجمل‌گرایی است پرهیز کنند.

طالبی با اشاره به اینکه افزایش جمعیت نقش زیادی در تامین امنیت کشور دارد، خاطرنشان کرد: علاوه بر اینکه گرایش خانواده‌ها به داشتن چند فرزند باعث امنیت کشور می‌شود، منجر به رشد اجتماعی فرزندان و تعامل بیشتر افراد خانواده با یکدیگر در دوران کودکی و بزرگسالی می‌شود.

فریدون رمضانی، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور بیرجند به خبرنگار ایسنا گفت: تک فرزندی در جامعه امروز به سبک زندگی تبدیل شده و این پدیده علل و پیامدهای گوناگونی دارد.

وی با اشاره به مزایا و معایب تک فرزندی تصریح کرد: خانواده‌ها اغلب معتقدند با داشتن یک فرزند فرصت بیشتری برای رسیدگی به خانواده و فرزند خود دارند و امکانات بیشتری اعم از رفاهی و تحصیلی را می‌توانند برای فرزندشان فراهم کنند و در این شرایط فرزندانشان پیشرفت بیشتری می‌کند، این در حالی است که رواج تک فرزندی با کاهش جمعیت، امنیت کشور را تهدید می‌کند و با کاهش نسل جوان و افزایش تعداد میانسالان و به‌ عبارتی پیر شدن جمعیت، به چرخه تولید و اقتصاد جامعه آسیب وارد خواهد شد.

وی اظهارکرد: فرزندانی که در خانواده‌های تک فرزند بزرگ شده‌اند از پختگی لازم برخوردار نیستند و به دلیل توجه زیاد خانواده و اینکه هیچ‌گونه رقیبی در منزل ندارند از جنبه تربیتی، افرادی وابسته و دارای اعتماد به نفس پایین هستند. این افراد به دلیل اینکه در خانواده الگویی از جنس مخالف ندارند از لحاظ جنسی و روابط اجتماعی ممکن است آسیب‌پذیر باشند.

رمضانی با بیان اینکه از لحاظ اجتماعی این افراد رشد نیافته هستند، اظهار کرد: از لحاظ علمی، معایب تک فرزندی بیشتر از مزایای آن است؛ از نگاه سیاسی و امنیتی عمدتا جمعیت به عنوان یک منبع قدرت تلقی می‌شود، لذا پیش‌بینی می‌شود در صورت رواج تک فرزندی، قدرت کشور در معرض تهدید قرار گیرد.

وی افزود: از نگاه اقتصادی زمانی که نیروی کار فعال و پویا در جامه کم باشد آن جامعه دچار رکود اقتصادی و تولید می‌شود، از این رو با توجه به شرایط کنونی دولت باید برای حل این مشکل برنامه‌ریزی کند.

رمضانی اظهارکرد: زوجین در ابتدای زندگی آمادگی روحی- روانی و اقتصادی برای تولد فرزند را ندارند و بعد از گذشت چند سال نیز آمادگی جسمی برای تولد فرزند ندارند، لذا دولت باید با سیاست‌گذاری‌های مناسب برای این مشکل جامعه را چاره‌اندیشی کند.

وی با اشاره به اینکه مشکل اقتصادی یکی از دلایل گرایش خانواده‌ها به تک فرزندی است، تصریح کرد: به‌دلیل مشکلات اقتصادی و مشغله کاری والدین، زنان اغلب با توجیه کمک به اقتصاد خانواده در بیرون از منزل کار‌ می کنند که این خود باعث تزلزل بنیان خانواده می‌شود

رمضانی ادامه داد: به عنوان یک پیشنهاد عملیاتی در این مورد، دولت با احتساب خانه‌داری به عنوان شغل و در نظر گرفتن حقوق و مزایا برای زنان خانه‌دار می‌تواند در راستای تحکیم بنیان خانواده و نیز کاهش آسیب‌های اجتماعی خانواده گام موثری بردارد، البته نباید از عزم و اراده ملی در این مورد غفلت کرد چرا که تجارب نشان می‌دهد ملت ایران در برهه‌های مختلف اغلب جلوتر از دولت و مسئولین حرکت کرده و نقش‌آفرینی داشته‌اند.

بهناز ذال، کارشناس ارشد روانشناسی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه زوجین برای رفاه بیشتر خود و فرزندانشان به تک فزندی گرایش دارند، توضیح داد: چشم و هم‌چشمی، افزایش توجه والدین به فرزندان و رفاه بیشتر والدین و فرزندان از دیگر دلایل گرایش والدین به تک فرزندی است

وی با اشاره به اینکه هر پدیده اجتماعی معایب و مزایای خاصی دارد، افزود: افزایش توجه والدین به فرزندان، فراهم کردن امکانات رفاهی بیشتر برای فرزندان و افزایش وقت والدین برای توجه به فرزند از جمله مزایای تک فرزندی است و احساس تنهایی، نبود تعاملات متعدد بین فرزند با سایر فرزندان، محرومیت فرزندان از خواهر و بردار، عدم استقلال و وابستگی بیش از حد والدین و فرزندان به یکدیگر و عدم سازگاری از جمله معایب تک فرزندی است.

این کارشناس ارشد روانشناسی با اشاره به اینکه فرزندان نیاز به تعاملات متعدد با اطرافیان دارند، گفت: در خانواده‌های دارای تک فرزند به دلیل محدودیت ارتباطات، والدین باید برای جلوگیری از احساس تنهایی فرزندانشان و گسترش مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی، فرزندان خود را به مهدهای کودک فرستاده و تعاملات خود را با آشنایان افزایش دهند تا بدین ترتیب فرزند، مهارت‌های ارتباطی با دیگران را بیاموزد و سازگاری وی با دیگران افزایش یابد.

ذال با اشاره به اینکه والدین نمی‌توانند تمام مهارت‌ها را به فرزندان خود بیاموزند، گفت: این فرزندان در شرایط عادی نمی‌توانند مهارت ارتباطی به دست آورند و والدین بعد از ازدواج فرزندان خود احساس تنهایی می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه والدین کودکان تک فرزند تمامی کارهای فرزندانشان را انجام می‌دهند، تصریح کرد: این والدین مانع از استقلال فرزندان خود می‌شوند و برای جلوگیری از وابستگی بیش از حد بین والدین باید کارهای شخصی کودکان را به خودشان محول کنند و برای حل مشکلات، فرزندان خود را راهنمایی کنند و از حل تمام مشکلات فرزندان توسط والدین پرهیز شود.

این کارشناس ارشد روانشناسی در خصوص تاثیرات تک فرزندی بر ازدواج این افراد تصریح کرد: این افراد به دلیل کسب نکردن مهارت ارتباطی، برخورد نکردن با سلیقه‌های مختلف، نبود استقلال و وابستگی به والدین و عدم آموزش حل مسئله و نداشتن الگویی از جنس مخالف، با همسر خود نیز مشکلاتی خواهند داشت.

ذال اظهار کرد: والدین نباید خواسته‌های فرزندان خود را بدون چون و چرا انجام دهند و شرایط را طوری فراهم کنند که کودک آنان احساس تنهایی کند بلکه باید در راستای رفع احساس تنهایی و استقلال فرزندانشان گام بردارند.

جوان پرس