سه تحليل نظري درباره اقوام ايراني مي‌توان ارايه داد. يک رويکرد مبتني بر اين است؛ آنچه هويت ايراني را مي‌سازد بيشتر برگرفته از مليت است. باستان گرايي و نگاه يک سويه به ايران عزيز، از آثار مترتب بر اين رويکرد است.

اقوام ايراني از اين منظر، در عنصر هويت بخش مليت محو شده و کمتر در محاسبات و برنامه ريزي هاي ملي ديده مي‌شوند. اين رويکرد، سلبي است. رويکرد دوم به قوميت به عنوان زيرساخت هويت افراد در جامعه ايراني مي‌نگرد و ساير جنبه هاي هويت آفرين را در حاشيه قرار مي‌دهد. برتري جويي قومي و ناديده انگاري مولفه هاي وحدت ملي و امنيت ملي از تبعات اين رويکرد است. اين رويکرد، اثباتي و به بيان بهتر افراطي است. در رويکرد سوم، اقوام ايراني نه به تنهايي متن هستند و نه در حاشيه بلکه پيوندهاي قومي بخش مهمي از شناسنامه اقوام ايراني محسوب مي‌شوند.

دولت ها همواره از شناسنامه ملت ها در روابط خود با ساير کشورها استفاده مي‌کنند. دولت به نمايندگي از مردم است که در روابط بين‌الملل به ايفاي نقش مي‌پردازد و از خود چيزي مستقل ندارد. در ايران اين رابطه بسيار ظريف تر است. در سلسله مراتب اهداف ملي جمهوري اسلامي ايران، دولت ها موظف به پيگيري منافع ديني و ملي هستند. من معتقدم هويت ايراني در يک رويکرد ترکيبي بر پايه پيوندهاي قومي، ملي و اسلامي يک کل لايتجزي را پديد مي‌آورد. سه دايره متداخل را درنظر بگيريد که از داخل به سمت بيرون آن دواير متحدالمرکز اقوام ايراني، مليت و اسلاميت در درون هم قرار گرفته اند. قوم به گروهي از انسان ها گفته مي‌شود که در جامعه اي بزرگ تر زندگي مي‌کنند و ويژگي هاي مشترکي آنها را به يکديگر پيوند مي‌دهد. مهم ترين اين وجوه اشتراک؛ دين، زبان و فرهنگ است که هويت قومي آنها را پديد مي‌آورد.

اقوام در ايران برخلاف ساير مناطق جهان نه تنها تزاحم و دردسري براي هم نداشته اند بلکه در تمامي مقاطع حساس و بويژه هنگام يورش هاي بيگانه به اين سرزمين آسماني هميشه پشت يکديگر و مدافع ارزش هاي جامعه و منافع ملي بوده اند. اگر در گذشته و البته بيشتر در دويست سال اخير از بخش هاي شمالي، شمال شرقي، شرقي، جنوبي و غربي يعني تقريباً از همه طرف قسمت هايي از تماميت ارضي خود را از دست داده ايم ناشي از ضعف حکومت هاي شاهان بوده وگرنه اقوام ايراني در هشت سال دفاع مقدس توانستند با وحدت مثال زدني خود و در سايه رهبري ديني جامعه، شگفتي ساز بزرگ ترين جنگ منطقه اي در قرن بيستم باشند و نظام سلطه را در برابر عظمت مردم ايران به زانو درآورند. مليت و اسلاميت دو عامل درون زا و وحدت آفرين براي اقوام ايراني بوده اند. مليت به معناي مردماني که در يک سرزمين مشخص با مديريت سياسي واحد و باورهاي فراگير و مشترک زندگي مي‌کنند و براي رسيدن به اهداف ملي با يکديگر همکاري سازمان يافته و روبه رشدي دارند.

ملت ايران با وجود تنوع قومي که در تمامي بخش هاي شمالي، جنوبي، شرقي، غربي و مرکزي اين سرزمين پهناور گسترده شده اند کمترين فاصله اجتماعي را دارند و بحمدالله به بالاترين سطح آگاهي سياسي و هم افزايي در زمان معاصر رسيده اند. فراواني ازدواج ها بين مردان و زنان از گروهاي قومي مختلف در ايران و اختلاط بين اقوام ايراني مصداق بارز نبود فاصله اجتماعي در کشور است و مشارکت در انقلاب اسلامي و دفاع مقدس بالاترين سطح مشارکت پذيري سياسي و هم افزايي بين اقوام ايراني است. در مسئله هويت ايراني، رابطه بزرگي و کوچکي عناصر هويت آفرين مورد بحث در اين نوشتار مشهود و قابل بررسي است. قوميت، مليت و اسلاميت يک مرزبندي دروني از جزء به کل در حيطه هاي هويتي جامعه ايراني است. درست مثل کوچکي و بزرگي رابطه فرد و خانواده که در سطح فردي، اين پيوندهاي نسبي بخش مهمي از هويت افراد را تشکيل مي‌دهند.

شهروندان براي معرفي خود به يکديگر، نسبت هاي خانوادگي و قومي را ذکر مي‌کنند ولي همين افراد در برابر ساير ملت ها از عناوين ايراني، مسلمان و فارسي زبان براي اثبات هويت خود استفاده مي‌کنند. اين مثال به درک جايگاه اقوام ايراني در سلسله مراتب هويتي که يک کل يکپارچه را باهم مي‌سازند کمک شايان توجهي مي‌کند. اقوام ايراني بين خود مرزهاي جامعه شناختي دارند اما در مواجهه با دنياي خارج، از مرزبندي هاي جغرافيايي، ملي و اسلامي پيروي مي‌کنند. زندگي گروه هاي قومي در ايران به چهار دوره کلي تقسيم مي‌شود. پيش از پذيرش اسلام، پس از اسلام، دوره معاصر و بويژه دوره پس از پيروزي انقلاب شکوهمند اسلامي. به نظر من، شرايط پيش رو، دوره جديدي براي ملت مسلمان و انقلابي ايران رقم خواهد زد. زخم هاي دردناکي بر پيکر اسلام عزيز از سوي دشمنان وارد آمده و جنگ هاي به ظاهر مذهبي و در باطن استعماري و استکباري، ترفند آنها براي مقابله با پيشرفت ها و نقش آفريني هاي فزاينده جمهوري اسلامي ايران و متحدان آن در منطقه است که آثار ثانوي آن به تدريج، سراسر جهان را تحت تاثير قرار مي‌دهد. غرب از تمامي ابزارهاي موجود در عرصه هاي نفتي، اقتصادي، رسانه اي و هسته اي بطور همزمان دارد استفاده مي‌کند. اين شرايط حاکم بر نظام بين‌الملل با محوريت اسلام يک نقطه عطف و پيچ تاريخي است.سابقه تاريخي مويد اين است که اقوام ايراني در حفظ و حراست از کيان ايران و اسلام همواره کوشيده اند و نسبت به يکديگر مناسبات حسنه و پيوندهاي مستحکمي داشته اند. هيچ گاه در جامعه ايراني شاهد چيزي به نام برخورد قوميت ها نبوده ايم و وحدت اقوام ايراني همواره باعث ياس دشمنان بوده است. با افتخار بار ديگر تاکيد مي‌کنم دفاع مقدس مردم ايران در برابر استکبار جهاني باشکوه ترين جلوه هاي وحدت اقوام ايراني است که مي‌توان آن را حاصل جمهوريت و اسلاميت برآمده از انقلاب اسلامي سال 1357 دانست که با وجود بي سابقه بودن حجم و بزرگي تهديدات خارجي، نه تنها در اثر آن يک وجب از خاک اين سرزمين آسماني از دست نرفته است بلکه براي ده ها سال ديگر، اگر درست از نعمات و نتايج آن بهره برداري شود همچنان براي دشمنان بازدارنده، هراس آور و درصورت وقوع هرگونه درگيري احتمالي باعث شکست آنها خواهد بود.

من معتقدم مردم ايران از همه اقوام و ساکنان آن به اين سفارش قرآني “واعتصموا بحبل الله جميعا و لاتفرقوا” به خوبي عمل کرده اند. وحدت اقوام ايراني حاصل پيروي از اسلام ناب محمدي(ص)، ارزش هاي ملي و فرهنگ ايراني است. اجازه مي‌خواهم به اين عوامل وحدت آفرين در نواحي و مناطق مختلف کشور صرف نظر از ساير عوامل مهم که درجاي ديگر بايد به آن پرداخته شود، باتوجه به يافته هاي کم نظير خود که حاصل سال ها ممارست در دستگاه هاي مختلف دولت، رسانه هاي محلي و مرکز و مطالعات پژوهشي است و در نزد برنامه ريزان ارشد جامعه تاحدودي مغفول مانده به اهميت بسيار زياد استفاده از ظرفيت هاي انباشته شده در رسانه بويژه در رسانه هاي محلي اشاره کنم که به نظر من اين رسانه ها، به عنوان نمايندگان اقوام و حوزه هاي محلي و پيشگامان عرصه هاي قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران در صورت برنامه ريزي هاي کلان و بسترسازي هاي مناسب مي‌توانند بسيار فراتر از اين، نقش هاي راهبردي و گسترده تري در شرايط پيش گفته ايفا کنند.

ابتکار

سخنگوي قوه قضاييه ديروز در هفتاد و سومين نشست خبري خود ميزبان اصحاب رسانه بود. حجت‌الاسلام غلامحسين محسني اژه‌اي در اين نشست ضمن تشکر از دستگيري سريع عوامل اسيدپاشي اخير در تهران، از مسئولان اصفهاني درخواست کرد که هر چه سريع‌تر عوامل اسيدپاشي در اين شهر نيز دستگير شود. توضيح درباره وضعيت پرونده‌هاي محمود احمدي‌نژاد، معاون اول وي، سعيد مرتضوي و بابک زنجاني از ديگر بخش‌هاي سخنان معاون اول قوه قضائيه بود. وي همچنين تصريح کرد که اتهام يکي از مديران شهرداري تهران که اخيرا دستگير شده، امنيتي است.

وي با اشاره به اسيدپاشي اخير در تهران گفت: متاسفانه بعضي اقدامات مانند اسيدپاشي که ما در اين ايام شاهدش بوديم موجب تاثر همگان شده و اميدواريم دستگاه انتظامي و قضايي بتوانند به گونه‌اي حرکت کنند که بازدارنده باشد و ديگر کسي جرات انجام آن را نداشته باشد.

معاون اول قوه قضاييه افزود:‌ از نيروي انتظامي به دليل اقدام به‌موقع در بازداشت عاملان اين اتفاق تشکر مي‌کنم. بنده پيگير اين موضوع بودم و از دادستاني تهران خواستم تا نسبت به دو موردي که اسيد پاشيده‌اند، رسيدگي صورت گيرد و حکم‌شان تعيين و اجرا شود. البته مشکلاتي در اجراي حکم آن‌ها وجود دارد. من درخواست حل شدن مشکل را داشتم و بيشتر مشکلات در زمينه پزشکي است.

سخنگوي قوه قضاييه همچنين از نيروي انتظامي و سيستم اطلاعاتي اصفهان خواست تا نهايت تلاش خود را در دستگيري عاملان اصلي اسيدپاشي‌هاي اخير در اين استان انجام دهد.وي اظهار کرد: هنوز عاملان اصلي اسيدپاشي‌هاي اصفهان دستگير نشده‌اند، گرچه در روزهاي اول مظنوناني تحت تعقيب قرار گرفتند اما عاملين اصلي هنوز دستگير نشدند.

پرونده احمدي‌نژاد در حال رسيدگي است

خبرنگاري با اشاره به گذشت يک سال از احضار محمود احمدي‌نژاد به دادگاه درباره‌ رسيدگي به شکايت مجلس از رئيس جمهور سابق ايران سوال کرد که محسني اژه‌اي گفت: اين پرونده در حال رسيدگي است و مجلس هم شاکي نيست، بلکه مجلس طبق قانون گزارش تهيه و به قوه قضاييه ارسال مي‌کند. در اين مورد هم گزارشاتي که آمده در حال رسيدگي است و هنوز به پايان نرسيده است.

وي درباره‌ آخرين جزييات پرونده معاون اول دولت احمدي‌نژاد گفت: وي فعلا در دادگاه محکوم شده است و پرونده‌اش براي اعتراض در ديوان عالي کشور است و تا زماني که حکم وي قطعي نشود نمي‌توانم جزييات آن را بيان کنم.سخنگوي قوه قضاييه در پاسخ به سوالي مبني بر اين که آيا محکوميت «م. ر» به 15 سال حبس و 9 ميليارد تومان جزاي نقدي صحيح است يا خير؟ گفت: قبلا گفته‌ام که اصل محکوميت درست است ولي چون هنوز حکم قطعي نشده و در ديوان عالي کشور مطرح است از بيان جزييات آن معذور هستم

پرونده سعيد مرتضوي همچنان در دادسرا

خبرنگار ديگري سوال خود را اينگونه مطرح کرد که جلسه بازپرسي سرپرست سابق تامين اجتماعي برگزار شد و قرار کفالت دو ميليارد توماني براي وي صادر شد. آخرين وضعيت اين پرونده را توضيح دهيد که محسني اژه‌اي بيان کرد:‌ از بيان جزئيات پرونده معذورم. پرونده در حال رسيدگي است. فرد مذکور براي تحقيق در دادسرا حاضر شده ولي هنوز کيفرخواست وي صادر نشده است.

در ادامه نشست خبري سخنگوي قوه قضاييه، خبرنگاري پرسيد آيا دستگيري يکي از مديران شهرداري تهران به اتهام جاسوسي که گفته مي‌شود آي‌پي‌هاي دوربين‌هاي مدار بسته را به سازمان مجاهدين خلق داده صحيح است يا خير؟ و اين پرونده در قوه قضاييه است يا وزارت اطلاعات؟محسني اژه‌اي گفت: من بارها گفته‌ام از بيان جزييات پرونده‌اي که در مرحله تحقيقات است معذورم.

وي افزود: اجمالا اين که فردي بازداشت شده درست است و اتهام او نيز امنيتي است، اما از بيان جزييات آن معذورم.محسني‌اژه‌اي درباره‌ آخرين وضعيت «ح. د» بدهکار بانکي که گفته مي‌شود پرونده او از اصفهان به تهران ارجاع شده است گفت: در اين پرونده هنوز کيفرخواست صادر نشده و پرونده به دادگاه نرفته است.

کيفرخواست پرونده بابک زنجاني صادر نشده است

محسني اژه‌اي در پاسخ به سوالي درباره سرانجام شناسايي اموال بابک زنجاني در داخل و خارج و اينکه آيا فرد جديدي در ارتباط با پرونده بابک زنجاني دستگير شده يا خير؟ گفت: متاسفانه بابک زنجاني همکاري لازم را در شناسايي اموالش در داخل و خارج با ما ندارد، البته اموالي که در داخل شناسايي شده در مقام کارشناسي است تا قيمت‌گذاري شود و مشخص شود که مبالغشان به چه ميزان است.

وي ادامه داد: اقدام جديدي که در ارتباط با اين پرونده انجام شده اين بود که پرونده بابک زنجاني در ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادي مطرح شد و تصميمي اخذ شد مبني بر اين که اموالي که شناسايي شده تقويم شود و با وکالت متهم و با نظارت دادستاني اين اموال در اختيار وزارت نفت قرار گيرد تا وزارت نفت اگر مي‌خواهد اموال را بردارد يا آنها را بفروشد.

محسني‌اژه‌اي با بيان اين که فرد جديدي در ارتباط با پرونده بابک زنجاني بازداشت نشده است گفت: افراد بازداشت شده در اين پرونده همان 2 – 3 نفري که در جلسه قبل گفته بودم، هستند و تعداد بازداشتي‌ها را اکنون به ياد ندارم، البته افردي به عنوان مطلع و متهم مرتبط با اين پرونده هستند.محسني‌اژه‌اي تاکيد کرد: يکي از افراد بازداشت شده در اين پرونده مدير نفتي بوده که سمت داشته و اکنون در بازداشت است. کيفرخواست اين پرونده نيز هنوز صادر نشده است.

عدم صدور کيفرخواست براي اتهام دوم امنيتي غنچه قوامي

سخنگوي قوه قضاييه گفت که پرونده غنچه قوامي در رابطه با دومين اتهام امنيتي در دادسرا است و هنوز منجر به صدور کيفرخواست نشده است.محسني اژه‌اي در پاسخ به سوالي مبني بر اين که آيا آزادي غنچه قوامي که به جاسوسي متهم است با وثيقه 100 ميليون توماني کار درستي است يا خير؟ گفت: من در رابطه با اين پرونده قبلا توضيح دادم که ايشان دو اتهام داشت. يکي تبليغ عليه نظام و دومي اتهام امنيتي ديگري است.

محسني‌اژه‌اي ادامه داد:‌ در رابطه با اتهام امنيتي دوم در دادسرا قرار منع تعقيب صادر شد، اما در مورد اتهام فعاليت تبليغي عليه نظام کيفرخواست صادر شد. دادستان به قرار منع تعقيبي که صادر شده بود اعتراض کرد و دادگاه اعتراض را پذيرفت و به همين جهت پرونده مجددا به دادسرا ارجاع شد که رسيدگي به اين اتهام ادامه دارد و کيفرخواست هنوز صادر نشده است.

وي ادامه داد: در رابطه با موضوع بازداشت نيز بايد گفت: الزامي ندارد که بازداشت موقت ادامه داشته باشد و اين موارد را قانون پيش بيني کرده است.

موضوع عفو در پرونده سهيل عربي مطرح نيست

خبرنگاري درباره‌ آخرين اقدامات انجام شده در رابطه با برخورد با مصاديق مجرمانه شبکه‌هاي مجازي سوال کرد که سخنگوي قوه قضاييه در اين رابطه گفت: دادستان تهران دارد اقداماتي انجام مي‌دهد و در حال بررسي بعضي شبکه‌هاي اجتماعي و سايت‌ها است.

وي تصريح کرد:‌ در اين رابطه کارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه نيز دوشنبه دو هفته پيش يک جلسه فوق‌العاده داشت و در آنجا وزارتخانه ذيربط مهلت ديگري گرفت تا اقدامات لازم در خصوص برخي شبکه‌هاي اجتماعي را انجام دهند که هنوز اين مهلت تمام نشده است.

محسني‌اژه‌اي درباره‌ اين که آيا احتمال عفو سهيل عربي که اتهامش سب‌النبي است، وجود دارد گفت: فعلا موضوع عفو مطرح نيست و اکنون حکم وي به عنوان مفسد في‌الارض در ديوان عالي کشور تاييد شده است، وي درخواست اعاده دادرسي کرده که درخواست اعاده دادرسي هم بستگي به اين دارد که آيا ديوان آن را مي‌پذيرد يا خير؟ و اکنون بحث عفو وي مطرح نيست.

تاکنون ثابت نشده که پارازيت‌ها چقدر مضرند

به گزارش ايسنا، محسني‌اژه‌اي در پاسخ به سوالي مبني بر اين که آيا قوه قضاييه در موضوع مضر بودن پارازيت‌ها ورود پيدا کرده است گفت: اين امر تخصصي است و قضايي نيست. اين که هر سيگنال و موجي که ارسال مي‌شود ضرر دارد، بايد ميزانش مشخص شود و اين نکته‌ مهمي است و بايد بررسي شود که در بعضي از پارازيت‌هايي که وجود دارد آيا اين ميزان بيش از حد متعارف است يا خير؟ در واقع اين ميزان مختلف است.

وي افزود: ما به موضوع پارازيت‌ها رسيدگي کرديم و مطرح شد که نمي‌توان به هيچ صورت بگوييم که آيا ميزان پارازيت‌ها بيش از حد متعارف مضر يا سرطان‌زا است. اگر روزي از لحاظ کارشناسي مشخص شد که دستگاه‌هاي ذيربط اقدامات لازم را در اين زمينه انجام نمي‌دهند و جرمي اتفاق افتاد حتما قوه قضاييه وارد مي‌شود، اما تاکنون ثابت نشده که اين پارازيت‌ها تا چه اندازه مضر است.

خبرنگاري در رابطه با صحبت‌هاي آيت‌الله علم الهدي مبني بر اينکه ييلاق و قشلاق ميرحسين موسوي و مهدي کروبي به راه است و اين افراد تحت نظارت به شمال هم مي‌روند توضيح خواست که محسني اژه‌اي گفت: چرا در اين رابطه از من سوال مي‌کنيد؟ اين بحث قضايي نيست.