فعالیت های غیرمولد ورواج سوداگری و دلال بازی

وقتی حمایت ها تنها به حرف و سخن بسنده شود، حرکت چرخ تولید کند و تولیدکنندگان دلسرد می شوند و در نهایت جامعه به سمت فعالیت های با ریسک پایین و سودآوری بالا سوق خواهد یافت . فعالیت های غیرمولد موجب گسترش سوداگری در اقتصاد و کاهش انگیزه تولید و سرمایه گذاری در بخش های مولد شده و در مقابل سوداگری و دلال بازی را رواج می دهد.

حمایت از تولید ملی از زوایای متعدد قابل بررسی است. تحلیلگران اقتصادی؛ خو گرفتن مصرف کننده ایرانی به کالاهای خارجی، مشکلات ایجاد شده برای بخش تولید ناشی از اجرای فاز نخست هدفمندی یارانه ها و نیز تحریم ها را موانعی در راه توسعه تولید داخلی قلمداد کرده و معتقدند؛ حمایت از تولید ملی نیازمند یک عزم بزرگ است و تا زمانی که زمینه ها و مولفه های آن فراهم نشود، این کار بزرگ در حد شعار باقی خواهد ماند.

البته این زمینه ها طیف وسیعی از اقدامات و سیاستگذاری ها نظیر بهبود فضای کسب و کار، سیاست های صحیح و اصولی در تجارت خارجی، اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴، فرهنگ سازی برای خرید کالاهای ایرانی، تدوین یا اصلاح قوانین و مقررات مربوط به بخش تولید، کاهش ریسک سرمایه گذاری در فعالیت های مولد و در

نهایت گره نزدن اقتصاد به مذاکرات و غیره را در برمی گیرد که می تواند چراغ راه توسعه اقتصادی و کمک به سرعت چرخه تولید داخلی باشد.

هرچند انتخاب عناوین مختلف از سوی مقام معظم رهبری با محوریت مباحث اقتصادی بیانگر اولویت و ضرورت عرصه اقتصاد با تاکید بر حمایت از تولید داخلی است اما تولید داخلی زمانی توانمند می شود که ضمن تقویت چرخش چرخه تولید، به دستان پرتوان تولیدکننده داخلی تکیه کنیم.کارشناسان اقتصادی؛ گام نخست حمایت از تولید را جلوگیری از واردات بی رویه دانسته و معتقدند؛ برای بهبود شرایط تولید باید دروازه های وارداتی را ببندیم؛ هرچند واردات کالا و محصولات به کشور در کوتاه مدت منافع اقتصادی دارد اما در دراز مدت موجب تعطیلی کارخانه ها و بیکاری می شود که این اقدام صدمات جبران ناپذیری را بر بخش های مختلف اقتصادی کشور تحمیل خواهد کرد.

بهبود کیفیت و نظارت کامل بر تولیدات داخلی، راهکار دیگر حمایت از تولید ملی محسوب می شود چرا که یکی از دلایلی که مصرف کنندگان به سمت کالاهای خارجی روی می آورند، قابل قبول نبودن کیفیت محصولات داخلی بوده است.

البته عامل ممنوعیت تبلیغ کالاهای خارجی و نقش رسانه ها در تغییر نگرش مردم و نبود نظارت کافی در زمینه تبلیغات نادرست را نمی توان از نظر دور داشت؛ بدیهی است که استفاده از کالاهای ایرانی نقش قابل قبولی در حمایت از تولید داخل برعهده دارد منتهی نقش متولیان در اجرایی شدن قابل توجه است.جمشید پژویان تحلیلگر اقتصادی معتقد است؛ بخش تولید در شرایط فعلی از نظر کارایی، کیفیت شرایط مناسبی ندارد که تا حد قابل توجهی این شرایط متوجه تولیدکنندگان نیست بلکه شرایط بازار چنین مشکلاتی را بوجود آورده است و آنان باید الزاما خود را با این شرایط هماهنگ کنند.وی با بیان اینکه دولت باید واحد های تولیدی را ملزم به تغییر تکنولوژی و از ارایه کمک نقدی به تولید پرهیز کند، گفت: معافیت نرخ استهلاک و سیستم مالیاتی روش های درست حمایت از تولید هستند.این اقتصاددان با اشاره به آنکه باید امکان صدور محصول برای واحدهای تولیدی فراهم و برای حمایت از تولید داخلی از حضور تولیدکنندگان خارجی در بازار کشور پیشگیری شود، افزود: حضور تولیدکنندگان چینی در کشور اکنون باعث شده تا مشکلاتی برای بخش های مختلف تولیدی بوجود آید.

سعید لیلاز دیگر تحلیلگر اقتصادی در این رابطه می گوید: علت روی آوردن یا نیاوردن مردم یک کشور به تولید ملی، شدت یا ضعف احساس ناسیونالیسم در آنها نیست بلکه رابطه کیفیت و قیمت در مقایسه کالاهای داخلی و خارجی و نیز سیاست گذاری های دولت است.

به گفته وی؛ اگر رقابت پذیری تولیدات داخلی نسبت به کالاهای خارجی و سیاست های اقتصادی دولت ها شفاف نباشد، هیچ ملتی در دنیا خودش را درگیر ناسیونالیسم بیهوده در مورد مصرف تولیدات داخلی نمی کند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: حتی فشار ایدئولوژیک یا تبلیغات سیاسی نیز موجب ترجیح کالاهای داخلی به خارجی نمی شود بلکه یک مبنای مشخص و عینی وجود دارد و آن نیز مرغوبیت و برآیند کیفیت و قیمت کالاهای داخلی در مقایسه با کالاهای مشابه خارجی و در نهایت سیاست ها و سمت گیری دولت است. عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی نیز معتقد است؛ در کنار حمایت هایی همچون ارز و اعتبارات ترجیحی، یکی از بزرگترین حمایت های دولت از بخش تولید، ابزار تعرفه گمرکی است از این رو وقتی صحبت از کنار گذاشتن حمایت ها می شود، باید تعرفه های گمرکی منطقی شود تا در قبال آن دولت در قیمت گذاری دخالت نکند.

علی دینی ترکمانی با بیان آنکه باید دید بخش های تولیدی در چه موقعیتی قرار دارند و آیا بدون حمایت های یارانه ای دولت می توانند روی پای خود بایستند، افزود: وقتی صحبت از حمایت می کنیم، تولیدکنندگان حمایت های تعرفه ای را لحاظ نمی کنند؛ در حالی که وقتی صحبت از حمایت است، همه نوع حمایت مدنظر است لذا باید دید آیا تولیدکنندگان مایل هستند دولت تعرفه های گمرکی را کاهش دهد؟

در این میان؛ برخی کارشناسان نیز معتقدند؛ صنعت کشور زمانی رقابت پذیر می شود و حرفی برای گفتن در عرصه جهانی خواهد داشت که از یکسو، حمایت های بی حساب و کتاب از آن برداشته شود و از سوی دیگر، دولت از قیمت گذاری در امور آنها خودداری کند.

به هرحال به نظر می رسد؛ خود تولیدکنندگان نیز باید با تولید باکیفیت زمینه های لازم برای تبلیغ و ترویج استفاده از کالای ایرانی فراهم کنند و به سمتی بروند که با تولید محصول با کیفیت با توان رقابتی بالا با محصولات خارجی، مصرف کننده را برای استفاده از این محصول مجاب و اعتماد مصرف کننده را کسب کنند.
حتی با مروری بر سند چشم انداز در می یابیم که دستیابی به قدرت اول اقتصادی همراه با علم و فن¬آوری در منطقه باید به عنوان آرمان ملی ملاک اقدامات، برنامه ها و سیاست گذاری های دولت باشد.

این در حالی است که برای تحقق اقتصاد مقاومتی باید تولید قدرتمند شود، هرچند این اتفاق زمانی رخ خواهد داد که مسوولان باور داشته باشند که به غیر از مذاکرات و چاههای نفت می توان بر روی دستان کارگران ایرانی و چرخ های صنعت کشور نیز حساب باز کرد.

روزنامه آراز آذربایجان